Latin lecture
Sep. 9th, 2007 01:08 pmThis is the text of a lecture on Boethius' Arithmetic I'm planning to give as a single-entry at Kingdom Bardic. Anyone want to check my translation? The lecture proceeds as a series of glosses on Boethius' text, so you don't need to worry about the statements in italics-- any weirdness in that Latin is his, not mine.
Salvete! Nomen mihi est Ursus filius Georgii. Magister artis Collegii Sancti Bunstabilis sum.
Hodie legemus capitem de finite primi libri de Institutione Arithmeticae Boethii de natura aequalitatis inaequalitatisque. Intellegendo aequalitatem, intellegimus ordinem quem Deus fecit.
Titulus capitis est
Demonstratio quemadmodum omnis inaequalitatis ab aequalitate processerit.
Deus fecit ordinem quis aequalitas est. Cum inaequalitas ab aequalitate procedat et omnes in aequalitate inaequalitateque consistant, omnes fiunt a Deo.
Restat autem nobis profundissimum quandam tradere disciplinam, quae ad omnem naturae vim rerumque integritatem maxima ratione pertineat.
Radicibus rerum tactis, disciplina profundissima est.
Magnus quippe in hac scientia fructus est, si quis non nesciat, quod bonitas definita et sub scientiam cadens animoque semper imitabilis
Possumus boni fieri intellegendo naturam bonitatis.
et perceptibilis prima natura est et suae substantiae decore perpetua, infinitum vero malitiae dedecus est, nullis propriis principiis nixum,
Prima natura bona, malitia mutabilis et secunda est.
sed natura semper errans a boni definitione principii tamquam aliquo signo optimae figurae impressa componitur et ex illo erroris fluctu retinetur.
Natura errat a bono principio, sed revenit in bonum principium, bonitatis primae causa.
Nam nimiam cupiditatem iraeque immodicam effrenationem quasi quidam rector animus pura intellegentia roboratus astringit, et has quodammodo inaequalitatis formas temperata bonitate constituit.
Animus intellegens vires roboris habet. Mens distinguit formas aequalitatis inaequalitatisque.
Hoc autem erit perspicuum, si intellegamus, omnes inaequalitatis species ab aequalitatis creuisse primordiis, ut ipsa quodammodo aequalitas matris et radicis obtinens vim ipsa omnes inaequalitatis species ordinesque profundat.
Nunc Boethius incipit demonstrare arithmetica inaequalitatem ab aequalitate procedere. Persequentes, meminerimus aequalitatem inaequalitatemque notas litterarum non esse. Profundissima natura rerum sunt. Iam scitis arithmeticam fundamenta musicae et arithmetica intellecta geometriam astronomiamque disci. Forsitan etiam scitis stellas ostendere consilia Dei historiae medicinaeque. Sic arithmetica, initium quadrivii, radix magnae disciplinae est. Hac disciplina accedamus ad universitatem rerum et meliores fiamus in singulos.
Greetings! My name is Ursus son of George. I am a Master of Arts of the College of Saint Bunstable.
Today we will read a passage from the end of the first book of Boethius' Arithmetic on the nature of equality and inequality. By understanding equality, we understand the order which God made.
The title of the passage is,
Demonstratio quemadmodum omnis inaequalitatis ab aequalitate processerit.
Boethius shows that all inequality comes from equality. God made the order which is equality. Since inequality proceeds from equality, and everything is made from a combination of equality and inequality, all things must come from God.
Restat autem nobis profundissimum quandam tradere disciplinam, quae ad omnem naturae vim rerumque integritatem maxima ratione pertineat.
The discipline is deep because it touches the roots and beginnings of what is.
Magnus quippe in hac scientia fructus est, si quis non nesciat, quod bonitas definita et sub scientiam cadens animoque semper imitabilis
We are able to become good people by understanding the nature of goodness.
et perceptibilis prima natura est et suae substantiae decore perpetua, infinitum vero malitiae dedecus est,
The first nature is good. Evil is changeable and secondary.
nullis propriis principiis nixum, sed natura semper errans a boni definitione principii tamquam aliquo signo optimae figurae impressa componitur et ex illo erroris fluctu retinetur.
Nature strays from good principle, but returns to good principle, because goodness is primary.
Nam nimiam cupiditatem iraeque immodicam effrenationem quasi quidam rector animus pura intellegentia roboratus astringit, et has quodammodo inaequalitatis formas temperata bonitate constituit.
The understanding spirit has the force of oak. The mind distinguishes the forms of equality and inequality.
Hoc autem erit perspicuum, si intellegamus, omnes inaequalitatis species ab aequalitatis creuisse primordiis, ut ipsa quodammodo aequalitas matris et radicis obtinens vim ipsa omnes inaequalitatis species ordinesque profundat.
Now Boethius begins the mathematical demonstration that inequality proceeds from equality. As we proceed, let us remember that equality and inequality are not just marks on a page. They are the deepest nature of all things. You already know that arithmetic is the basis of music, and that by understanding arithmetic you may learn geometry and astronomy. Perhaps you also know that the stars reflect God's plans for history and medicine. Thus arithmetic, the beginning of the quadrivium, is the root of great knowledge. With this knowledge, let us approach the whole of things and become better individually.
Entry made public January 2008
Salvete! Nomen mihi est Ursus filius Georgii. Magister artis Collegii Sancti Bunstabilis sum.
Hodie legemus capitem de finite primi libri de Institutione Arithmeticae Boethii de natura aequalitatis inaequalitatisque. Intellegendo aequalitatem, intellegimus ordinem quem Deus fecit.
Titulus capitis est
Demonstratio quemadmodum omnis inaequalitatis ab aequalitate processerit.
Deus fecit ordinem quis aequalitas est. Cum inaequalitas ab aequalitate procedat et omnes in aequalitate inaequalitateque consistant, omnes fiunt a Deo.
Restat autem nobis profundissimum quandam tradere disciplinam, quae ad omnem naturae vim rerumque integritatem maxima ratione pertineat.
Radicibus rerum tactis, disciplina profundissima est.
Magnus quippe in hac scientia fructus est, si quis non nesciat, quod bonitas definita et sub scientiam cadens animoque semper imitabilis
Possumus boni fieri intellegendo naturam bonitatis.
et perceptibilis prima natura est et suae substantiae decore perpetua, infinitum vero malitiae dedecus est, nullis propriis principiis nixum,
Prima natura bona, malitia mutabilis et secunda est.
sed natura semper errans a boni definitione principii tamquam aliquo signo optimae figurae impressa componitur et ex illo erroris fluctu retinetur.
Natura errat a bono principio, sed revenit in bonum principium, bonitatis primae causa.
Nam nimiam cupiditatem iraeque immodicam effrenationem quasi quidam rector animus pura intellegentia roboratus astringit, et has quodammodo inaequalitatis formas temperata bonitate constituit.
Animus intellegens vires roboris habet. Mens distinguit formas aequalitatis inaequalitatisque.
Hoc autem erit perspicuum, si intellegamus, omnes inaequalitatis species ab aequalitatis creuisse primordiis, ut ipsa quodammodo aequalitas matris et radicis obtinens vim ipsa omnes inaequalitatis species ordinesque profundat.
Nunc Boethius incipit demonstrare arithmetica inaequalitatem ab aequalitate procedere. Persequentes, meminerimus aequalitatem inaequalitatemque notas litterarum non esse. Profundissima natura rerum sunt. Iam scitis arithmeticam fundamenta musicae et arithmetica intellecta geometriam astronomiamque disci. Forsitan etiam scitis stellas ostendere consilia Dei historiae medicinaeque. Sic arithmetica, initium quadrivii, radix magnae disciplinae est. Hac disciplina accedamus ad universitatem rerum et meliores fiamus in singulos.
Greetings! My name is Ursus son of George. I am a Master of Arts of the College of Saint Bunstable.
Today we will read a passage from the end of the first book of Boethius' Arithmetic on the nature of equality and inequality. By understanding equality, we understand the order which God made.
The title of the passage is,
Demonstratio quemadmodum omnis inaequalitatis ab aequalitate processerit.
Boethius shows that all inequality comes from equality. God made the order which is equality. Since inequality proceeds from equality, and everything is made from a combination of equality and inequality, all things must come from God.
Restat autem nobis profundissimum quandam tradere disciplinam, quae ad omnem naturae vim rerumque integritatem maxima ratione pertineat.
The discipline is deep because it touches the roots and beginnings of what is.
Magnus quippe in hac scientia fructus est, si quis non nesciat, quod bonitas definita et sub scientiam cadens animoque semper imitabilis
We are able to become good people by understanding the nature of goodness.
et perceptibilis prima natura est et suae substantiae decore perpetua, infinitum vero malitiae dedecus est,
The first nature is good. Evil is changeable and secondary.
nullis propriis principiis nixum, sed natura semper errans a boni definitione principii tamquam aliquo signo optimae figurae impressa componitur et ex illo erroris fluctu retinetur.
Nature strays from good principle, but returns to good principle, because goodness is primary.
Nam nimiam cupiditatem iraeque immodicam effrenationem quasi quidam rector animus pura intellegentia roboratus astringit, et has quodammodo inaequalitatis formas temperata bonitate constituit.
The understanding spirit has the force of oak. The mind distinguishes the forms of equality and inequality.
Hoc autem erit perspicuum, si intellegamus, omnes inaequalitatis species ab aequalitatis creuisse primordiis, ut ipsa quodammodo aequalitas matris et radicis obtinens vim ipsa omnes inaequalitatis species ordinesque profundat.
Now Boethius begins the mathematical demonstration that inequality proceeds from equality. As we proceed, let us remember that equality and inequality are not just marks on a page. They are the deepest nature of all things. You already know that arithmetic is the basis of music, and that by understanding arithmetic you may learn geometry and astronomy. Perhaps you also know that the stars reflect God's plans for history and medicine. Thus arithmetic, the beginning of the quadrivium, is the root of great knowledge. With this knowledge, let us approach the whole of things and become better individually.
Entry made public January 2008
(no subject)
Date: 2007-09-09 08:44 pm (UTC)I'm just off to bed but will look more closely at your Latin tomorrow, I'm curious to see if I can read it without digging out the dictionary (my vocab is still extremely narrow).
(no subject)
Date: 2007-09-09 09:18 pm (UTC)(no subject)
Date: 2007-09-10 02:32 am (UTC)(no subject)
Date: 2007-09-10 04:37 pm (UTC)(no subject)
Date: 2007-09-10 02:46 am (UTC)Very cool idea, too.
(no subject)
Date: 2007-09-10 03:53 am (UTC)One of the weirder things about this project is training myself out of the classical accent.
(no subject)
Date: 2007-09-10 04:21 am (UTC)(no subject)
Date: 2007-09-10 04:41 pm (UTC)(no subject)
Date: 2007-09-11 08:42 pm (UTC)(no subject)
Date: 2007-09-12 02:32 am (UTC)(no subject)
Date: 2007-09-10 07:46 pm (UTC)(no subject)
Date: 2007-09-10 07:57 pm (UTC)